Coraz częściej zastanawiamy się, czy i jeśli tak, to kiedy energia z OZE będzie dostarczać więcej prądu elektrycznego niż energia z paliw kopalnych. Oczywiście, w poszczególnych krajach Unii Europejskiej udział energii z odnawialnych źródeł jest nieco inny. Jednak ogólny trend wydaje się być bardzo obiecujący.
Udział energii z OZE w miksie energetycznym
Już w 2020 roku po raz pierwszy energia z OZE miała większy udział niż energia wytwarzana ze spalania paliw kopalnych. Niestety, w niewielkim stopniu odpowiedzialny za ten trend był ogólny rozwój OZE i inwestycji w nią. Głównie wpływ na to miała pandemia, spowolnienie gospodarcze w całej Europie, a przy tym znacznie mniejsza konsumpcja energii. Czy jednak mamy szansę na zwiększenie udziału energii z odnawialnych źródeł w najbliższym czasie? Czy jednak jest to odległym marzeniem?
Sektor energetyczny w Unii Europejskiej
Z raportu Komisji Europejskiej wynika, że sytuacja sektora energetycznego w Unii Europejskiej jest lepsza z każdym rokiem. Choć rok 2020 był pod tym względem wyjątkowy, to na szczęście rok 2021 może nie być dalece odmienny. W 2020 roku energia z OZE wynosiła aż 38%, podczas gdy elektrownie bazujące na paliwach kopalnych dostarczyły 37%. Zaś elektrownie jądrowe miały 13% udziału w produkcji energii w Unii Europejskiej.
Inwestycje w odnawialne źródła energii
Wartość inwestycji w energię z OZE w 2019 roku wyniósł w Unii Europejskiej 32,9 mld euro. W 2020 roku, pomimo pandemii, inwestycje te w całej Unii Europejskiej wyniosły 48,8 mld euro. Te inwestycje sprawiły, że produkcja mocy elektrycznej pochodzącej z fotowoltaiki wzrosła w 2020 roku z 16,3 GW do 18,6 GW. W przypadku energetyki morskiej zanotowano wzrost z 1,5 GW w 2019 roku do 2,5 GW w roku kolejnym. Jednak moc z lądowej energetyki wiatrowej zmalała z 8,4 GW do 7,1 GW. Warto przy tym podkreślić, że miks energetyczny, obejmujący zarówno elektroenergetykę, ciepłownictwo, jak i transport wzrósł. Przekroczył o 2% zakładany cel UE na 2020 rok.
Unia Europejska a energia z OZE
Nie wszystkie kraje członkowskie mogły zrealizować indywidualne cele udziału energii pochodzącej z OZE. Wśród tych krajów jest również Polska. Do 30 kwietnia 2022 roku wszystkie państwa UE muszą przedstawić raport na temat stanu realizacji celów związanych z OZE na rok 2020. To z kolei będzie mogło wiązać się z dodatkowymi opłatami. Polska i pozostałe kraje niespełniające celów zielonej energii będą musiały uiścić opłaty na rzecz krajów, które wywiązały się ze swoich zobowiązań. Warto przy tym podkreślić, że każdy z krajów członkowskich Unii Europejskiej musi nadal inwestować w zieloną energię. Tylko wtedy uda się w pełni zwiększyć udział OZE i zmniejszyć energię ze spalania paliw kopalnych.
Energia z OZE zmniejsza emisję CO2
Najistotniejszą informacją dla każdego z nas powinno być jednak to, że dzięki wzrostowi udziału OZE w energetyce całej Unii zdołaliśmy zmniejszyć emisję CO2 na terenie całej Unii aż o 31% w stosunku do poziomu emisji z 1990 roku. Ponadto, większy miks energetyczny z zielonej energii w 2020 roku wiąże się również ze spadkiem wartości subsydiów wypłacanych dla sektora paliw kopalnych.
W 2020 roku sektor ten miał otrzymywać dopłaty w wysokości 52 mld euro. Zaś rok wcześniej otrzymywał 56 mld euro. Z kolei subsydia dla OZE wyniosły 78 mld euro. Nie zapominajmy jednak, że spadek subsydiów dla paliw kopalnych w 2020 roku był w głównej mierze związany z mniejszą konsumpcją energii. W sytuacji kryzysu gospodarczego, który wywołała pandemia zużywaliśmy znacznie mniej prądu elektrycznego, niż w pozostałych latach.
Działania dla poprawy aktualnego stanu
Komisja Europejska wciąż podkreśla, że rok 2020 był wyjątkowy pod względem udziału energii z OZE. Subsydia dla paliw kopalnych znów mogą wzrastać. Stanie się tak jeśli wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej nie podejmą natychmiastowych działań. W całej Unii Europejskiej już 9 państw wycofało się ze spalania węgla. 13 państw wskazało konkretne daty, do kiedy planuje zamknąć elektrownie węglowe. 4 kraje będą w niedługiej przyszłości analizować wybór terminu, kiedy zakończą spalanie węgla.
Jeden z krajów nie rozpoczął planowania tego przedsięwzięcia. Raport nie podaje, który to kraj. Jednak wiadomo już, że aby energia z OZE przewyższyła swoim udziałem energię z paliw kopalnych to wszystkie kraje muszą zacząć działać. Jest to realne, jednak wyłącznie wtedy, gdy każdy z krajów UE na równi zaangażuje się w takie zmiany. Wytwarzanie czystej energii z OZE jest ważne w kontekście zmian klimatycznych, na całym świecie, nie tylko w Unii Europejskiej.
