Akumulator żelowy / AMG – najważniejsze informacje

Akumulator żelowy to rodzaj akumulatora kwasowo-ołowiowego, w którym elektrolit jest w formie żelu. Dzięki temu są one bardziej odporne na wycieki i wstrząsy w porównaniu do tradycyjnych akumulatorów kwasowo-ołowiowych z ciekłym elektrolitem. Akumulatory żelowe są często używane w zastosowaniach wymagających wysokiej niezawodności i długiej żywotności, takich jak zasilanie awaryjne, systemy solarne, pojazdy rekreacyjne. Poniżej wyjaśniamy najważniejsze pojęcia, które pozwolą dbać odpowiednio o tego rodzaju baterie i tym samym cieszyć się ich niezawodną pracą przez długi czas.

Czym jest nominalne napięcie akumulatora?

Nominalne napięcie akumulatora to określone napięcie, które jest charakterystyczne dla danego typu akumulatora. W przypadku akumulatora żelowego lub AGM, składającego się z 6 mniejszych akumulatorów, które nazywane są celami, każda z tych cel posiada nominalne napięcie 2V. Gdy połączymy je szeregowo, otrzymujemy łączne nominalne napięcie 12V. Dlatego nazywamy taki akumulator np. 12V lub gdy dwa takie akumulatory są połączone szeregowo, mówimy o akumulatorze – zespole akumulatorów o napięciu 24V.

W praktyce, napięcie akumulatora może się różnić, zależnie od jego stanu, mieszcząc się w zakresie od 9,5V do 14,8V. To zależne jest od kondycji akumulatora i stopnia jego naładowania. Napięcie akumulatora 14,8V to maksymalny stan naładowania, co oznacza, że każda z cel ma napięcie około 2,46V. Taki stan występuje, gdy akumulator jest podłączony do tradycyjnej ładowarki, która na końcu cyklu ładowania nie zmniejsza napięcia akumulatora lub po prostu się wyłącza. Warto wiedzieć, że 14,8V to najwyższe bezpieczne napięcie dla tego typu akumulatorów. W przypadku wystąpienia napięcia wyższego, konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności, ponieważ może to prowadzić do gazowania akumulatora.

Co oznacza gazowanie akumulatora?

Gazowanie akumulatora żelowego to sytuacja, w której w elektrolicie, czyli kwasie, zaczynają wydzielać się bąbelki powietrza. Zdarza się  gdy występuje zbyt wysokie napięcie ładowania, powyżej 14,8V, lub gdy prąd ładowania jest zbyt duży. Na przykład, akumulator o pojemności 100Ah ma maksymalny prąd ładowania 0,3C, co wynosi 30A. Podając większy prąd, ryzykujemy gazowanie akumulatora żelowego. W początkowym stadium możemy usłyszeć charakterystyczny głośny gwizd zaworu VRLA, który odpowiada za regulację ciśnienia wewnątrz akumulatora żelowego. Jeśli gazowanie się nasila, akumulator zaczyna po bokach pęcznieć. Prowadzi to do pęknięcia celi akumulatora i uszkodzenie ściany oddzielającej jeden elektrolit od drugiego w akumulatorze zespolonym.

Ostatecznie może dojść do niebezpiecznego efektu gotowania elektrolitu, pęknięcia akumulatora i wydzielania się szkodliwych oparów. Procesu tego nie można zatrzymać poprzez wyłączenie ładowania, musi on ustać samoistnie.Skróć ze SI

Akumulator żelowy / AGM – jak zapobiegać uszkodzeniom akumulatora tego rodzaju?

Aby przeciwdziałać uszkodzeniom akumulatora, należy pamiętać, aby unikać doprowadzania go do bardzo niskiego napięcia. Jakie to napięcie? Poniżej 9,5V. W takiej sytuacji istnieje duże ryzyko, że akumulator zostanie trwale uszkodzony, a jego pojemność zostanie znacznie zmniejszona. Dlatego zaleca się jak najszybsze doładowanie akumulatora żelowego po każdym rozładowaniu.

Warto również pamiętać o efekcie pamięci akumulatora, który występuje, gdy pozostawimy akumulator głęboko rozładowany. Wtedy zasiarcza się część płyt ołowiowych, co prowadzi do trwałej utraty pojemności. W tradycyjnych akumulatorach z elektrolitem ciekłym ten proces zachodzi znacznie szybciej niż w akumulatorach AGM i GEL.

Podsumowanie – akumulatory żelowe / AGM

Podsumowując, akumulatory żelowe, znane ze swojej niezawodności i trwałości, wymagają odpowiedniej dbałości, aby mogły służyć przez wiele lat. Kluczowym aspektem jest regularne ładowanie i unikanie głębokiego rozładowania, które może znacząco skrócić ich żywotność. Ważne jest również monitorowanie napięcia i unikanie jego nadmiernego wzrostu, co mogłoby prowadzić do gazowania i uszkodzenia akumulatora.  Regularne czyszczenie zacisków oraz sprawdzanie połączeń elektrycznych zapobiega problemom związanym z korozją i utratą przewodności. Ponadto, przechowywanie akumulatorów w odpowiednich warunkach, z dala od ekstremalnych temperatur i wilgoci, pomaga utrzymać ich optymalną wydajność. Dbając o te aspekty, możemy zapewnić akumulatorom długą i bezawaryjną pracę, co przekłada się na niezawodne zasilanie w każdej sytuacji.