Czy akumulator można przeładować ?
Wiele osób posiadających akumulator żelowy, agm czy tradycyjny z elektrolitem ciekłym zastanawia się czy akumulator można przeładować ładująć go np zbyt długo. Odpowiedź brzmi nie. Nawet jeżeli akumulator spędzi 10 lat pod ładowarką czy systemem fotowoltaicznym ładowany non stop nie powinien ulec “przeładowaniu”. Oczywiście mówimy tutaj o prawidłowo dobranym prostowniku, lub systemie fotowoltaicznym i właściwym napięciu ładowania. Naturalnie jeżeli parametry zostaną zachwiane lub ładowarka akumulatora zostanie nieprawidłowo dobrana lub ustawiona może dojść to tzw. przeładowania akumulatora.
Zbyt duży prąd ładowania akumulatora.
Problem ten dotyczy akumulatorów o konstrukcji szczelnej takich jak konstrukcje żelowe oraz akumulatory AGM. Akumulatory z elektrolitem ciekłym są bardziej odporne o ile nie są konstrukcją szczelną bezobsługową. Dobierając zestaw fotowoltaiczny powinniśmy zadbać o prawidłowy prąd ładowania. Dla akumulatorów żelowych to prąd 0.1C optymalny oraz 0.3C maksymalny. Oznacza to, że prąd optymalny dla akumulatora 100Ah wyniesie 10A natomiast maksymalny 30A.
Dla akumulatorów AGM można przyjąć wartości 0.15C oraz 0.4C. W przypadku gdy znacząco przekroczymy prąd ładowania a czas ładowania akumulatora żelowego wyniesie 3 godziny lub AGM 2 godziny może dojść do przeładowania akumulatora. Oznacza to, że szybki czas ładowania spowoduje wydzielanie się bąbelków powietrza w elektrolicie (tzw. gazowanie akumulatora wydzielanie tlenu i wodoru) Gromadzące się ciśnienie nie będzie mogło znaleźć ujścia i może dojść do wybrzuszenia akumulatora – spęcznienia a w skrajnym wypadku do zagotowania elektrolitu i trwałego uszkodzenia. Również jeżeli dojdzie do pęknięcia celu w skutek gazowania akumulator zostanie trwale uszkodzony ponieważ jego napięcie nominalne będzie niższe o ok 2 V.
Zbyt duży prąd rozładowania akumulatora.
Sytuacja jest bardzo podobna jak przy ładowaniu akumulatora. Również zbyt duży prąd rozładowania i podobne czasy mogą spowodować podobne zniszczenia w akumulatorze. Konstrukcja AGM jest tutaj bardziej zalecana przy dużych obciążenia. Akumulator z elektrolitem ciekłym jest na to odporny najbardziej ale należy pamiętać, że nie nadaje się on do pracy cyklicznej. Najbardziej narażone na takie zniszczenia sa akumulatory żelowe pracujące z dużymi mocami i jednym akumulatorem 12V.
Zbyt duże napięcia ładowania.
Każdy w wymienionych akumulatorów powinien być ładowany odpowiednim napięciem. Z reguły napięcie do 15V nie powinno szkodzić akumulatorom ale każdy z nich ma swoje dedykowane napięcie. Dla akumulatorów żelowych i AGM napięcie ładowania przy pracy cyklicznej wynosi 14,8V dla akumulatorów z elektrolitem ciekłym 14.6V. Jeżeli jednak z jakiegoś powodu przekroczymy dopuszczalne napięcie ładowania np w przypadku awarii regulatora ładowania, podłączeniu bezpośrednio panela słonecznego do akumulatora lub po prostu zastosowaniu nieprawidłowej ładowarki może dojść do sytuacji przeładowania akumulatora tak jak opisano w 2 poprzednich sytuacjach powyżej.
Zawory VRLA
Rolą zaworów VRLA jest czasowe podtrzymanie podwyższonego ciśnienia i doprowadzenie do rekombinacji, ponownego połączenia tlenu z wodorem i przywrócenie wody do elektrolitu. Niestety jeżeli czas ten trwa zbyt długo a prąd ładowania lub napięcie są znacząco przekroczone zawory VRLA nie będą w stanie pomóc.
Podsumowanie – czy można przeładować akumulator
Każdy akumulator jest w stanie przyjąć tyle energii ile może zmagazynować. Nie jest możliwe przeładowania akumulatora 100Ah na 120Ah lub więcej. Po naładowaniu akumulatora przestaje on przyjmować ładunki elektryczne. Gdy brak jest zapotrzebowania prąd nie płynie a więc nie ma problemu aby akumulator był ładowany prostownikiem np wiele tygodni bez przerw. Podobna sytuacja ma się z panelami słonecznymi tam regulatory ładowania przynajmniej te bardziej zaawansowane po osiągnięciu odpowiedniego napięcia ładowania obniżają je aby wydłużyć jeszcze bardziej żywotność akumulatora. Jak zatem odpowiedzieć stanowczo czy akumulator można przeładować? Jeżeli prąd ładowania i napięcie jest dobrane odpowiednio nie musimy się martwić, że nasz akumulator bez względu na to czy jest żelowy, AGM czy z elektrolitem ciekłym ulegnie przeładowaniu.
