Czym jest nominalne napięcie akumulatora?
Nominalne napięcie akumulatora to określone napięcie, które jest charakterystyczne dla danego typu akumulatora. W przypadku akumulatora żelowego lub AGM, składającego się z 6 mniejszych akumulatorów, które nazywane są celami, każda z tych cel posiada nominalne napięcie 2V. Gdy połączymy je szeregowo, otrzymujemy łączne nominalne napięcie 12V. Dlatego nazywamy taki akumulator np. 12V lub gdy dwa takie akumulatory są połączone szeregowo, mówimy o akumulatorze – zespole akumulatorów o napięciu 24V.
W praktyce, napięcie akumulatora może się różnić, zależnie od jego stanu, mieszcząc się w zakresie od 9,5V do 14,8V. To zależne jest od kondycji akumulatora i stopnia jego naładowania. Napięcie akumulatora 14,8V to maksymalny stan naładowania, co oznacza, że każda z cel ma napięcie około 2,46V. Taki stan występuje, gdy akumulator jest podłączony do tradycyjnej ładowarki, która na końcu cyklu ładowania nie zmniejsza napięcia akumulatora lub po prostu się wyłącza. Warto wiedzieć, że 14,8V to najwyższe bezpieczne napięcie dla tego typu akumulatorów. W przypadku wystąpienia napięcia wyższego, konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności, ponieważ może to prowadzić do gazowania akumulatora.
Co oznacza gazowanie akumulatora?
Gazowanie akumulatora to sytuacja, w której w elektrolicie, czyli kwasie, zaczynają wydzielać się bąbelki powietrza. Może to się zdarzyć, gdy występuje zbyt wysokie napięcie ładowania, powyżej 14,8V, lub gdy prąd ładowania, wyrażany w amperach jest zbyt duży. Na przykład, akumulator o pojemności 100Ah ma maksymalny prąd ładowania 0,3C, co wynosi 30A. Podając większy prąd, ryzykujemy gazowanie akumulatora. W początkowym stadium gazowania akumulatora żelowego lub AGM, możemy usłyszeć charakterystyczny głośny gwizd zaworu VRLA, który odpowiada za regulację ciśnienia wewnątrz akumulatora. Jeśli gazowanie się nasila, możemy zaobserwować pęcznienie akumulatora po bokach. Taka sytuacja może prowadzić do pęknięcia celi akumulatora, co oznacza uszkodzenie ściany oddzielającej jeden elektrolit od drugiego w akumulatorze zespolonym. Ostatecznie może dojść do niebezpiecznego efektu gotowania elektrolitu, co powoduje pęknięcie akumulatora i wydzielanie się szkodliwych oparów na zewnątrz. Procesu tego nie można zatrzymać poprzez wyłączenie ładowania, musi on ustać samoistnie.
Jak zapobiegać uszkodzeniom akumulatora?
Aby przeciwdziałać uszkodzeniom akumulatora, należy pamiętać, aby unikać doprowadzania go do bardzo niskiego napięcia, poniżej 9,5V. W takiej sytuacji istnieje duże ryzyko, że akumulator zostanie trwale uszkodzony, a jego pojemność zostanie znacznie zmniejszona. Dlatego zaleca się jak najszybsze doładowanie akumulatora po każdym rozładowaniu.
Warto również pamiętać o efekcie pamięci akumulatora, który występuje, gdy pozostawimy akumulator głęboko rozładowany. Wtedy zasiarcza się część płyt ołowiowych, co prowadzi do trwałej utraty pojemności. W tradycyjnych akumulatorach z elektrolitem ciekłym ten proces zachodzi znacznie szybciej niż w akumulatorach AGM i GEL.
Podsumowując, zapewnienie odpowiednich parametrów ładowania, unikanie doprowadzania akumulatora do bardzo niskiego napięcia oraz odpowiednia dbałość o jego naładowanie pozwolą cieszyć się długą żywotnością i wydajnością akumulatora.
