Magazyn energii do fotowoltaiki – czy warto zainwestować w 2024 roku?

Magazyn energii do fotowoltaiki, inaczej ESS (z ang. Energy Storage System) umożliwia osiągnięcie samowystarczalności energetycznej dla połączonego z nim systemu. Coraz powszechniej uważa się, że magazyny energii stanowią istotny element nowoczesnych sieci energetycznych. Magazyny energii wiążą się z wysokim wydatkiem, lecz równocześnie przynoszą korzyści finansowe. Ich zastosowanie może być uzasadnione przy spadających cenach sprzedaży energii z fotowoltaiki, szczególnie po wprowadzeniu rozliczeń godzinowych. Opisujemy, czy warto w 2024 roku zainwestować w to rozwiązanie.

Magazyn energii do fotowoltaiki – co to jest i jak działa?

Magazyn energii daje możliwość zgromadzenia wyprodukowanej przez instalację nadwyżki energii i wykorzystanie jej o dowolnie wybranej porze. Funkcjonują dzięki złożonym procesom elektrochemicznym, które zachodzą podczas cykli ładowania i rozładowywania. Podstawowym narzędziem w zarządzaniu tymi procesami jest system zarządzania baterią (BMS -z ang. Battery Management System), który śledzi poszczególne parametry, takie jak: napięcie, prąd, temperatura, czy stan naładowania. BMS zapewnia bezpieczeństwo i wydajność baterii poprzez kontrolę procesów ładowania i rozładowania oraz ochronę akumulatora przed nadmiernym naładowaniem, nadmiernym rozładowaniem, przegrzaniem i innymi ryzykownymi sytuacjami.

Magazyn energii do fotowoltaiki a niezależność energetyczna

Przerwy w dostawie prądu spowodowane niestabilną siecią energetyczną,  zmniejszenie zależności od sieci i zminimalizowanie kosztów energii poprzez wykorzystanie zmagazynowanej energii w okresach szczytowego zapotrzebowania są jednym z głównych powodów, dla których właściciele instalacji fotowoltaicznych coraz częściej inwestują w magazyny energii. Większość energii wyprodukowanej przez domowe instalacje fotowoltaiczne jest przekazywana do ogólnodostępnej sieci elektroenergetycznej.

Polityka prosumencka a magazyn energii

Prosument (osoba posiadająca własną instalację fotowoltaiczną), którego system został włączony przed 1 kwietnia 2022 r., ma możliwość korzystania z tej energii przez 12 miesięcy od momentu jej wprowadzenia do sieci. Należy jednak pamiętać, że za każdą kilowatogodzinę przekazaną do sieci, można odebrać tylko 0,8 kWh w przypadku systemów o mocy do 10 kWp i 0,7 kWh dla systemów o mocy od 10 do 40 kWp.  Osoby rozliczające się z dostawcą energii w systemie net-billingu, który wszedł w życie 1 kwietnia 2022 r., mają możliwość sprzedaży nadwyżek energii wyprodukowanej przez ich instalacje fotowoltaiczne. Ponieważ nadwyżki energii są naliczane na depozyt prosumencki (ważny przez 12 miesięcy od momentu zaksięgowania), wyprodukowana latem energia może zostać wykorzystana do pokrycia niedoborów zimą. Niewiadomą pozostają jednak zmienne ceny energii na giełdzie, co może prowadzić do sytuacji, w której zimowe ceny są znacznie wyższe niż letnie, co może skutkować stratą dla prosumenta. Jeśli chcemy ograniczyć te straty, warto rozważyć montaż magazynu energii. Magazynowana energia w godzinach szczytu poboru energii elektrycznej może wpłynąć pozytywnie na budżet gospodarstwa domowego.

Magazyn energii – dofinansowanie w 2024 i ile kosztuje?

Typowy magazyn energii o pojemności 10 kWh wyceniany jest na 35 000 do 50 000 zł brutto (z 8% VAT). Dodatkowe wyposażenie go w funkcję zasilania awaryjnego może wiązać się z dodatkowymi kosztami rzędu 8 000 do 12 000 zł. Możliwe jest jednak znaczne zmniejszenie tych kosztów dzięki korzystaniu z dostępnych ulg czy dotacji.

Ulga termomodernizacyjna jest dostępna dla osób fizycznych, które rozliczają się według skali podatkowej, na zasadzie ryczałtu lub w formie podatku liniowego. Mogą z niej skorzystać właściciele lub współwłaściciele już istniejących, użytkowanych domów jednorodzinnych. Ulga pozwala na odliczenie od podstawy opodatkowania kwoty do 53 000 zł, a w przypadku, gdy współwłaścicielem domu jest współmałżonek, możliwe jest podwojenie tej kwoty.

Mój Prąd 6.0 i jego nowa edycja będzie wspierać rozwiązania hybrydowe tj. połączenie instalacji PV z magazynem energii. Obowiązkowa inwestycja w magazyn energii jest zdaniem ekspertów trafionym posunięciem. W obliczu spadku cen instalacji fotowoltaicznych potrzeba dotowania mikroinstalacji straciła na znaczeniu. Dlatego dołożenie magazynów energii to krok w przód i odpowiedzialne ukierunkowanie publicznych środków. Podobnie jak w wcześniejszych odsłonach, program Mój Prąd nie obejmuje wsparcia na samą rozbudowę instalacji fotowoltaicznej. Wsparcie przewidziane jest natomiast dla dodania magazynu energii lub innych systemów, pod warunkiem że instalacja została podłączona i opłacona zgodnie z terminami określonymi przez program FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko).

Podsumowanie

Decyzja o założeniu magazynu energii w 2024 roku może być korzystna, zwłaszcza biorąc pod uwagę dostępność dotacji i dofinansowań. Właściwie zaplanowana inwestycja może przynieść znaczne oszczędności energetyczne i finansowe w dłuższej perspektywie czasowej.