Transformacja energetyczna w Polsce: rola prosumentów i odejście od węgla

Rola węgla i przyszłość OZE

Węgiel od lat stanowił podstawę polskiego systemu energetycznego, jednak zgodnie z „Polityką energetyczną Polski do 2040 roku” (PEP2040), jego rola ma być stopniowo ograniczana. Obecnie około 70% energii elektrycznej w Polsce pochodzi z węgla, ale plan zakłada, że do 2030 roku udział ten spadnie do maksymalnie 56%, a do 2040 roku węgiel ma całkowicie zniknąć z polskiego miksu energetycznego.

Alternatywą dla węgla są głównie źródła odnawialne oraz gaz ziemny, który pełni rolę paliwa przejściowego. Planowane jest znaczne zwiększenie mocy zainstalowanej w energetyce wiatrowej i fotowoltaicznej. Do 2030 roku Polska ma osiągnąć 27 GW mocy zainstalowanej w fotowoltaice oraz 14 GW w energetyce wiatrowej na lądzie. Z kolei do 2040 roku te wartości mają wzrosnąć odpowiednio do 45 GW i 20 GW.

Transformacja energetyczna w Polsce – prosument i jego rola

Prosument, czyli konsument będący jednocześnie producentem energii, odgrywa coraz ważniejszą rolę w polskiej transformacji energetycznej. Wzrost liczby prosumentów jest napędzany przede wszystkim przez dynamiczny rozwój mikroinstalacji fotowoltaicznych. W 2023 roku moc zainstalowana w tych instalacjach przekroczyła 10 GW, co stanowi około 70% całkowitej mocy zainstalowanej w fotowoltaice w Polsce.

Wzrost liczby prosumentów jest wspierany przez różne programy i inicjatywy, takie jak „Mój Prąd” oraz ulgi podatkowe. Dzięki tym działaniom, instalacje fotowoltaiczne stają się coraz bardziej dostępne dla przeciętnego gospodarstwa domowego, co nie tylko zmniejsza rachunki za energię, ale również przyczynia się do zmniejszenia emisji CO2.

Wyzwania i przyszłość transformacji

Mimo dynamicznego rozwoju OZE i rosnącej roli prosumentów, transformacja energetyczna w Polsce napotyka na liczne wyzwania. Jednym z głównych problemów jest konieczność rozbudowy i modernizacji sieci przesyłowych, aby mogły one sprostać rosnącej liczbie rozproszonych źródeł energii. Ponadto, bezpieczeństwo energetyczne w kontekście międzynarodowym, szczególnie w obliczu napięć geopolitycznych, pozostaje kluczowym aspektem do rozwiązania​.

Aby sprostać tym wyzwaniom, Polska planuje inwestycje w nowe technologie magazynowania energii, inteligentne systemy zarządzania energią oraz rozwój energetyki jądrowej. Do 2040 roku planowane jest osiągnięcie 7,8 GW mocy zainstalowanej w energetyce jądrowej, co ma pokryć około 23% zapotrzebowania na energię elektryczną w kraju.

Podsumowanie

Transformacja energetyczna w Polsce to proces skomplikowany i wieloaspektowy, wymagający znacznych inwestycji i zmian strukturalnych. Rola prosumentów w tym procesie jest nie do przecenienia, a ich liczba i znaczenie będą rosły w miarę jak technologie OZE będą stawały się bardziej dostępne i efektywne. Odejście od węgla na rzecz zielonej energii jest nie tylko koniecznością ekologiczną, ale również krokiem w kierunku bezpieczeństwa energetycznego i zrównoważonego rozwoju gospodarczego kraju.